Witajcie.
Wszystkie
chcemy pięknie wyglądać, mieć zgrane pośladki i lśniące włosy. Ważne,
aby dążąc do doskonałości nie zapomnieć o swoim zdrowiu. Radio,
telewizja huczy od akcji promujących mammografię, cytologię, ostatnio
pojawiła się akcja "rakowi wspak". Nikt nie wspomina jednak o
podstawowych badaniach, które mogą uratować nam życie i oszczędzić
długiego leczenia. Lepiej wykryć zmiany w zarodku.
Tak
więc dziewczyny pójdźmy do lekarza pierwszego kontaktu po skierowanie
na podstawowe badania, albo same udajmy się od razu do
laboratorium.Badania te można zrobić w każdym laboratorium za nieduże
pieniądze. Morfologia to koszt około 15 zł. Bądźmy świadome swojego
stanu zdrowia i same zacznijmy je sprawdzać.
Jest
kilka podstawowych badań laboratoryjnych, które powinnyśmy sobie robić
mniej więcej raz w roku. Wymienione przeze mnie poniżej badania stanowią
absolutne minimum, które pozwoli ocenić "z grubsza" nasz stan zdrowia.
1. morfologia krwi
2. poziom glukozy
3. lipidogram, a przynajmniej poziom cholesterolu
4. ALT, AST, bilirubina - pozwolą ocenić pracę naszej wątroby
5.
poziom kreatyniny - pokażą w jakim stanie są nasze nerki. Szczególnie
ważne u osób stosujących dietę dukana. Dieta ta znacznie obciąża nerki.
Dostałyśmy
już wynik morfologii, ale jak odczytać wszystkie skróty? RBC, WBC,
MCHC, RDW? Co to jest? Czy to zwykłe przeziębienie, a może już wybrać
się do lekarza?
Morfologia
to badanie, które mówi o naszych krwinkach. Ile ich jest? Czy są duże,
małe? Czy mają prawidłowy kształt? Z wyniku morfologii możemy się
dowiedzieć czy mamy anemię, czy brakuje nam żelaza, kwasu foliowego. A
może to już białaczka lub skaza krwotoczna. W morfologii widać czy
zalągł się nam jakiś pasożyt lub aktualnie jesteśmy uczulani.
Ale wracając do skrótów.
RBC - czyli liczba krwinek czerwonych.
Prawidłowo
u kobiet ich ilość powinna się mieścić między 3,5 a 5 milionów/ ul. U
mężczyzn 4,5 - 6 x10^3/ul. Niższe wartości świadczą o niedokrwistości.
HGB - stężenie hemoglobiny. Stężenie hemoglobiny u zdrowej kobiety mieści się w granicach 12-16g/dl.
Niższe wartości świadczą o niedokrwistości, anemii nawet jeśli liczba krwinek czerwonych jest w normie.
Do oceny rodzaju niedokrwistości potrzebny jest kolejny skrót MCV -
czyli objętość krwinki czerwonej. Przy niedoborze żelaza krwinka
maleje, a co za tym idzie MCV zmniejsza się. Niedobór żelaza występuje
przy utracie krwi, np przez obfite miesiączki. Nie należy tego jednak
bagatelizować, niskie MCV i obniżony poziom żelaza występuje również w
nowotworach przewodu pokarmowego. Tak więc powinnyśmy sprawdzić którędy
krew "ucieka" z organizmu.
Przy
niedoborze kwasu foliowego i witaminy B12 krwinki czerwone rosną,
zwiększa się ich MCV. Taki niedobór występuje np podczas ciąży, ale też
przy zarażeniu tasiemcem bruzdogłowym, w niektórych nowotworach, przy
niewchłanianiu B12 z autoagresji.
WBC - liczba krwinek białych (leukocytów). U zdrowego człowieka liczba krwinek białych waha się między 3,5 a 10tys/ul
Oprócz
ogólnej liczby krwinek białych ważny jest rozkład procentowy
poszczególnych typów leukocytów. NEUT, LYMPH, MONO, EO, BASO - to typy
krwinek białych.
Najwięcej powinniśmy mieć neutrofilów dalej limfocytów monocytów i zaledwie kilka procent eozynofilów i bazofilów.
Liczba
WBC zwiększa się podczas miesiączki, przy przeziębieniu, nawet przy
bólu zęba (krwinki białe lgną do stanu zapalnego). Wzrasta też w dużo
gorszych przypadkach takich jak białaczki.
PLT -
czyli liczba płytek krwi. Płytki krwi są niezbędne do procesu
krzepnięcia, czyli między innymi gojenia się ran. Prawidłowo powinniśmy
mieć 125 - 400 tysięcy płytek/ ul
Dlaczego dziś tak ględzę o morfologii?
Pracuję
w laboratorium i na własne oczy widziałam ludzi "zdrowych", którzy po
zrobieniu kontrolnej morfologii okazywali się ciężko chorzy. Niektórzy
chcieli oddać honorowo krew, a okazało się, że sami tej krwi potrzebują.
Chłopak idzie do centrum krwiodawca - chce zostać dawcą, po zrobieniu
morfologii okazuje się, że ma białaczkę. Mama przyprowadza córkę, bo
blada i źle wygląda. Okazuje się, że hemoglobinę ma tak niską, że na
tydzień musi zostać w szpitalu. I to są roczniki 80' 90'. Dlatego warto
raz w roku zrobić to badanie i mieć spokojną głowę, że wszystko jest w
porządku. Albo w czas zareagować, gdy wychwycimy u siebie jakąś
nieprawidłowość.
I
jak kiedy ostatni raz robiłyście sobie morfologię? Dawno?... Więc na co
czekacie? Już jutro rano pójdźcie do laboratorium i zróbcie sobie
morfologię.
Pozdrawiam
Anka
P.S.
W wielkim skrócie napisałam o morfologii. Chciałam jedynie zaznaczyć
jakie ważne są okresowe badania. Jeśli okaże się, że komuś potrzebne są
bardziej szczegółowe informacje - chętnie podzielę się swoją wiedzą.