poniedziałek, 28 października 2013

6. Co we mnie siedzi, czyli przebadaj się na jesień.

Witajcie.

 

Wszystkie chcemy pięknie wyglądać, mieć zgrane pośladki i lśniące włosy. Ważne, aby dążąc do doskonałości nie zapomnieć o swoim zdrowiu. Radio, telewizja huczy od akcji promujących mammografię, cytologię, ostatnio pojawiła się akcja "rakowi wspak". Nikt nie wspomina jednak o podstawowych badaniach, które mogą uratować nam życie i oszczędzić długiego leczenia. Lepiej wykryć zmiany w zarodku. 
Tak więc dziewczyny pójdźmy do lekarza pierwszego kontaktu po skierowanie na podstawowe badania, albo same udajmy się od razu do laboratorium.Badania te można zrobić w każdym laboratorium za nieduże pieniądze. Morfologia to koszt około 15 zł. Bądźmy świadome swojego stanu zdrowia i same zacznijmy je sprawdzać.

Jest kilka podstawowych badań laboratoryjnych, które powinnyśmy sobie robić mniej więcej raz w roku. Wymienione przeze mnie poniżej badania stanowią absolutne minimum, które pozwoli ocenić "z grubsza" nasz stan zdrowia.
1. morfologia krwi
2. poziom glukozy
3. lipidogram, a przynajmniej poziom cholesterolu
4. ALT, AST, bilirubina - pozwolą ocenić pracę naszej wątroby
5. poziom kreatyniny - pokażą w jakim stanie są nasze nerki. Szczególnie ważne u osób stosujących dietę dukana. Dieta ta znacznie obciąża nerki.

Dostałyśmy już wynik morfologii, ale jak odczytać wszystkie skróty? RBC, WBC, MCHC, RDW? Co to jest? Czy to zwykłe przeziębienie, a może już wybrać się do lekarza?

Morfologia to badanie, które mówi o naszych krwinkach. Ile ich jest? Czy są duże, małe? Czy mają prawidłowy kształt? Z wyniku morfologii możemy się dowiedzieć czy mamy anemię, czy brakuje nam żelaza, kwasu foliowego. A może to już białaczka lub skaza krwotoczna. W morfologii widać czy zalągł się nam jakiś pasożyt lub aktualnie jesteśmy uczulani.

Ale wracając do skrótów.
źródło

RBC - czyli liczba krwinek czerwonych.
Prawidłowo u kobiet ich ilość powinna się mieścić między 3,5 a 5 milionów/ ul. U mężczyzn 4,5 - 6 x10^3/ul. Niższe wartości świadczą o niedokrwistości.

HGB - stężenie hemoglobiny. Stężenie hemoglobiny u zdrowej kobiety mieści się w granicach 12-16g/dl.
Niższe wartości świadczą o niedokrwistości, anemii nawet jeśli liczba krwinek czerwonych jest w normie.

Do oceny rodzaju niedokrwistości potrzebny jest kolejny skrót MCV - czyli objętość krwinki czerwonej. Przy niedoborze żelaza krwinka maleje, a co za tym idzie MCV zmniejsza się. Niedobór żelaza występuje przy utracie krwi, np przez obfite miesiączki. Nie należy tego jednak bagatelizować, niskie MCV i obniżony poziom żelaza występuje również w nowotworach przewodu pokarmowego. Tak więc powinnyśmy sprawdzić którędy krew "ucieka" z organizmu.
Przy niedoborze kwasu foliowego i witaminy B12 krwinki czerwone rosną, zwiększa się ich MCV. Taki niedobór występuje np podczas ciąży, ale też przy zarażeniu tasiemcem bruzdogłowym, w niektórych nowotworach, przy niewchłanianiu B12 z autoagresji.



WBC - liczba krwinek białych (leukocytów). U zdrowego człowieka liczba krwinek białych waha się  między 3,5 a 10tys/ul
Oprócz ogólnej liczby krwinek białych ważny jest rozkład procentowy poszczególnych typów leukocytów. NEUT, LYMPH, MONO, EO, BASO - to typy krwinek białych.
Najwięcej powinniśmy mieć neutrofilów dalej limfocytów monocytów i zaledwie kilka procent eozynofilów i bazofilów.
 Liczba WBC zwiększa się podczas miesiączki, przy przeziębieniu, nawet przy bólu zęba (krwinki białe lgną do stanu zapalnego). Wzrasta też w dużo gorszych przypadkach takich jak białaczki.


PLT - czyli liczba płytek krwi. Płytki krwi są niezbędne do procesu krzepnięcia, czyli między innymi gojenia się ran. Prawidłowo powinniśmy mieć 125 - 400 tysięcy płytek/ ul




Dlaczego dziś tak ględzę o morfologii? 
Pracuję w laboratorium i na własne oczy widziałam ludzi "zdrowych", którzy po zrobieniu kontrolnej morfologii okazywali się ciężko chorzy. Niektórzy chcieli oddać honorowo krew, a okazało się, że sami tej krwi potrzebują. Chłopak idzie do centrum krwiodawca - chce zostać dawcą, po zrobieniu morfologii okazuje się, że ma białaczkę. Mama przyprowadza córkę, bo blada i źle wygląda. Okazuje się, że hemoglobinę ma tak niską, że na tydzień musi zostać w szpitalu. I to są roczniki 80' 90'. Dlatego warto raz w roku zrobić to badanie i mieć spokojną głowę, że wszystko jest w porządku. Albo w czas zareagować, gdy wychwycimy u siebie jakąś nieprawidłowość.
I jak kiedy ostatni raz robiłyście sobie morfologię? Dawno?... Więc na co czekacie? Już jutro rano pójdźcie do laboratorium i zróbcie sobie morfologię.

Pozdrawiam

Anka

P.S. W wielkim skrócie napisałam o morfologii. Chciałam jedynie zaznaczyć jakie ważne są okresowe badania. Jeśli okaże się, że komuś potrzebne są bardziej szczegółowe informacje - chętnie podzielę się swoją wiedzą.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz